معنی خطوط در نقاشی کودکان چیست || تحلیل نقاشی کودک :

---

خطوط در نقاشی کودک می‌توانند دریچه‌ای به سوی دنیای درون آنها باشند و اطلاعات ارزشمندی را در مورد احساسات، افکار و تجربیاتشان به ما ارائه دهند. برخی از تفاسیر کلی خطوط در نقاشی کودک عبارتند از:

• خطوط نازک و هماهنگ در نقاشی نشان دهنده سازگاری کودک است.
• خطوط کوچک و فشرده نشانه ی ناراحتی درونی کودک است
• خطوط مارپیچ نشانه ی پرخاشگری در کودک است .
• خطوط نازک و ملایم احساسات عاطفی کودک را می رساند .
• خطوط کوتاه خجالتی بودن و خطوط کمرنگ کمبود جوش و خروش را می رساند.
• اگر در صفحه نقاشی بیشتر از نصف صفحه خالی بماند و نقاشی کوچک باشد نشانه ی اعتماد به نفس پایین کودک است .
• اگر کودک مرتب نقاشی کند و پاک کند نشانه­ی ترس و اضطراب درونیست.
• در مورد نقاشی خانه اگر در و پنجره ای برای خانه نکشد نشانه ی وابستگی شدید به مادر است بهترین نقاشی که نشانه ی روان سالم در کودک است کشیدن خانه با دود کش و پنجره و در و پرده و آنتن است. خورشید در نقاشی کودک نماد پدر است. خورشید با چشم و ابرو رابطه وی خوب با پدر را می رساند و خورشید سیاه تیرگی رابطه با پدر را می رساند.

اگر کودک آدمکی را نقاشی کند: سر بزرگتر از بدن ناسازگاری کودک را می رساند .سر به تنهایی بدون بدن اضطراب را می رساند. سر کوچک با تن بزرگ نشان دهنده ی دروغگو بودن کودک است.بچه های بامشکل وسواس برای آدمکها انگشت نمی گذارند.

در نقاشی کودکان زمین نماد ثبات، آسمان نماد همت و پاکی، ماه و ستاره نماد خلا و نیستی، ماشین نماد قدرت، گل نماد مسائل جنسیت خصوصا گل رنگی!، ابر نماد پنهان کاری، تپه نماد وابستگی به سینه مادر وکوه نماد استقامت است.

در اغلب نقاشی های کودکان، خورشید دیده می شود. خورشید نشانه ی امنیت، خوشحالی، گرما، قدرت و به قول روانشناسان خورشید به معنی پدر است. وقتی رابطه کودک و پدر خوب است کودک خورشید را در حال درخشیدن می کشد. وقتی رابطه ی آن دو مطلوب نیست کودک خورشید را در پشت کوه ناپدید می کنند .ترس کودک از پدر به رنگ قرمز تند و یا سیاه در نقاشی دیده می شود. البته با یک نقاشی ما به قضاوت نمی پردازیم بلکه پردازیم باید چندین نقاشی کودک را بررسی کرد چندین.ماه نشانه ی نیستی است.  اغلب کودکان ماه را کنار قبر و قبرستان می کشند .کودکان در نقاشی خود ماه را بامرگ معنی می بخشند.

آسمان به معنی الهام و پاکی است .ولی زمین به معنی ثبات و امنیت می باشد .کودکان خیلی کوچک هیچ وقت خطی برای نشان دادن زمین ترسیم نمی کنند، ولی در سن پنج یا شش سالگی که آغاز به درک دلایل منطقی می کنند به کشیدن زمین نیز می پردازند.

در جامعه ی امروزی ماشین نشان قدرت است، به همین دلیل در نقاشی های کودکان مخصوصا پسر بچه ها ماشین زیاد دیده می شود .وقتی یکی از اعضای خانواده که اغلب پدر و گاهی خود کودک است، رانندگی می کنند، از دیدگاه برون افکنی اهمیت پیدا می کند. بیشتر نوجوانان به بهانه ی اینکه کشیدن تصویر آدم حوصله شان را در سر می برد یا سخت است، از کشیدن شکل آدم خودداری میکنند اما به اعتقاد پژوهشگران ترجیح دادن کشیدن ماشین در این دوره به خود به خود نشان دهنده ی وابسته بودن شخص به دنیای خارج و زندگی ماشینی است البته این مسائل بستگی به سن، فرهنگ و عوامل ذهنی و… نوجوان دارد.

اگر در نقاشی کودک شما تصاویر حیوانات دیده می شود، ممکن است دلایل مختلفی وجود داشته باشد که شما صحبت کردن با کودک پی به آن می برید. کودکی که در روستا زندگی می کند و یا حیوانات خانگی دارد و یا عاشق حیوانات باشد و یا زیاد به باغ وحش برود طبیعی است که حیوان بکشد.  پس فرهنگ و طرز زندگی کودک در خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است.

اگر کودک به نوعی با حیوانات رابطه نداشته باشد و حیوان برای او در دسترس نباشد تصویر حیوان در نقاشی او اهمیت خاصی پیدا می کند .گاهی ممکن است کودک احساس گناه و تقصیری را که تجربه کرده و جرات نکرده آن را ابراز کند در نقاشی و در قالب به حیوان نشان دهد .

مثلاکودکی است به دلیل اینکه دیشب در جایش خرابکاری کرده و سرزنش شده، احساس گناه کرده باشد و در نقاشی اش شکل حیوان خاصی را مثلا مارمولک بکشد.کشیدن حیوانات درنده نشانه ی فشارهای درونی مخفی اتاق کودک است.مثلا کودکی که نسبت به برادر کوچکتر تازه به دنیا آمده اش حسادت میکند، در نقاشی ممکن است گرگ بکشد که این نشان دهنده ی ترس و دلهره ی کودک از تازه وارد کوچولو است‌‌‌‌‌.

دوستان خوبم، توجه داشته باشید که در تجزیه و تحلیل نقاشی کودکان که کاری بسیار ظریف و حساس چون یک کار تخصصی و تجربی است شما رای قطعی نمی دهید.کودک شما باید خودش به میل خودش موضوع نقاشی را انتخاب کند. شما نباید بالای سر او بنشینید و به او مداد رنگی به میل خودتان بدهید. او در نقاشی کردن باید آزادی کامل داشته باشد.در پایان نقاشی از کودک بخواهید که در مورد تصاویر کشیده شده برای شما حرف بزند. این گونه اطلاعات به شما در تجزیه و تحلیل نقاشی کودک کمک می کند. کودکان را به کشیدن تشویق کنید اما آنها را مجبور نکنید که همین الان برای شما نقاشی بکشند.

بچه ها معمولا در یک سالگی قلم به دست می گیرند و با آن به کاغذ ضربه می زنند، بدون آن که بتوانند اثری روی کاغذ به جا بگذارند. کم کم حوالی ۱۸ تا ۲۰ ماهگی موفق به کشیدن خطوط می شوند و میل ذاتیشان به اثر گزاری و لذت بردن از کارهای خود ساخته، مهمترین عامل در بروز شکل گیری این خطوط است. آن خط خطی های اولیه به مرور زمان، معنا و مفهوم بیشتری پیدا می کنند و در حدود ۳ سالگی، دیگر خط نگاری کودک فقط برای لذت بردن حرکت با فشار مداد روی کاغذ نیست، بلکه او سعی می کند با ترسیم تصاویر، احساسات درونی اش را متناسب با تجربه های زندگی کوتاه مدتش بروز دهد.

ازپنج شش سالگی به بعد کودک قدرت و توجه بیشتری برای نظارت بر واقعیات بیرونی پیدا می کند و چون لغات یشتری آموخته، بهتر از قبل می تواند اختلاف را اشیارا با هم درک کند . او در این دوران، فقط جنبه هایی از اشیا را ترسیم می کند که خودش شناخته را،و آنچه در ظاهر می بیند ‌.بنابر این نقاشی در این دوران، ترسیمی است از چیزهایی که برایش مهمند.حتی اگر در واقعیت قابل رویت نباشند.

وقتی پای ارتباط نقاشی و خلاقیت بچه­ها به میان می­آید، علی محمد جزایری، مدرس آموزش هنر به کودکان می­گوید: منحنی خلاقیت تا ۹ سالگی سیر صعودی دارد و بعد از آن، سیر نزولی. او انضباط حاکم بر مدرسه، فرآیند بلوغ بچه ها، توجه به جنس مخالف و یادگیری روشهای جدید برای بروز احساسات و ذهنیات را از مهمترین دلایل کاهش منحنی خلاقیت کودکان بیان می کند و می گوید: «به همین دلیل، نقاشی یک جوان هجده ساله از یک شی مانند درخت تا حدود زیادی شبیه آخرین نقاشی های او از همان شی در سن ۱۲تا ۱۳ سالگی است».